2050'de Bekleniyordu, 2025'te Kapıda: Yüzlerce Şehirde Kırmızı Alarm!

Son zamanlarda hem Türkiye'de hem de dünya genelinde sıcaklık değerlerinde dikkate değer bir artış gözlemleniyor. Avrupa'da ortalama hava sıcaklığı 18,46 derece olarak kaydedildi. Kıtada, tarihinde en sıcak 5. haziran ayı yaşanırken, uzmanlardan ardı ardına alarm verici açıklamalar gelmeye başladı. Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından yayımlanan verilere göre, 2050 yılına dair sıcaklık tahminlerinin şimdiden gerçekleştiği tespit edildi.

4 İLDE KIRMIZI, 55 İLDE TURUNCU ALARM

WMO'nun 10 Ağustos 2050 tarihini referans alarak İspanya için yaptığı hava tahminine göre, Huelva'daki sıcaklık 43 derece olarak öngörülmüştü. Ancak Huelva'da 28 Haziran'da sıcaklık 46 dereceye kadar ulaştı.

Kurumun 18 Ağustos 2050 tahminlerine göre, Fransa'nın Agen ve Strazburg şehirlerinde sıcaklıkların 41, Paris'te 40, Lyon'da 42 ve Nimes'te 43 derecelere yükselebileceği belirtildi.

Fransız meteoroloji kurumu Meteo France, 19 Haziran'dan bu yana süregelen sıcak hava dalgası nedeniyle gündüz sıcaklıklarının 40 derecenin üzerine çıktığını, geceleri ise 20 derecenin altına düşmediğini açıkladı. Toulouse, Avignon, Perpignan ve Colmar gibi şehirlerde 35 dereceyi geçen sıcaklıkların etkili olduğu Fransa'da, aşırı sıcaklardan etkilenen 2 kişi hayatını kaybetti.

Meteo France, aşırı sıcaklar sebebiyle 1 Temmuz’da başkent Paris de dahil olmak üzere 16 ilde kırmızı, toplamda 68 ilde turuncu alarm verdiğini, 2 Temmuz’da ise 4 ilde kırmızı, 55 ilde turuncu alarm durumunun sürdüğünü duyurdu.

"1,5 DERECE ARTIK BİR SİHİRLİ EŞİK DEĞİL"

Prof. Dr. Murat Türkeş, son yıllarda küresel kara ve deniz yüzeylerindeki sıcaklıkların artış eğiliminin devam ettiğini belirtti.

Türkeş, küresel ölçekteki ardışık yüksek sıcaklıkların sıcak hava dalgalarının oluşumuna yol açtığını; çeşitli bölgelerde ve istasyonlarda rekor düzeyde hava sıcaklıklarının kaydedildiğini aktardı.

Bu yıl dünyanın birçok yerinde sıcaklık rekorlarının kırılacağını, Batı Avrupa ve Orta Avrupa'da bu rekorların başlamış olduğunu ifade eden Türkeş, Batı Avrupa’da etkili olan bir başka sıcak hava dalgasının geçen hafta Türkiye'ye ulaştığını ve Türkiye'nin de sıcak hava dalgalarının etkisi altına girdiğini hatırlattı.

Yaklaşık 30 yıl önce 2050 ve sonrasına dair tahmin edilen sıcaklık değerlerinin günümüzde çok daha yüksek seyirler izlemeye başladığını vurgulayan Türkeş, "Hem 1991-2020 normlarına hem de sanayi öncesi dönem olan 1850-1900 değerlerine göre, dünyanın birçok bölgesinde belirgin bir ısınma gözlemleniyor. 1,5 derece artık bir sihirli eşik değil. Sanayi öncesine oranla 1,5 derecelik küresel ısınma eşiği, hem yıllık hem de her ay itibarıyla aşılır hale geldi," şeklinde konuştu.

Türkeş, dünyanın ısınmasıyla yüzey hava sıcaklıklarındaki artış, sıcak hava dalgalarının sıklığı, süresi ve etkilerinin zorunlu olarak artış gösterdiğini belirtti. Denizde gözlemlenen sıcak dalgaların sıklığında ve şiddetinde artış, karasal alanda da uzun süreli ve yoğun etkiler yaratıyor.

Kısa zaman içerisinde denizdeki sıcak dalgalarının yükselişiyle birlikte, sıcak hava dalgalarının da etkili olduğunun altını çizen Türkeş, 2050 ve sonrası için öngörülen iklim tahminlerinin şu an yaşamış olduğumuz dönemlerle birebir örtüştüğüne dikkat çekti.

TEHLİKE GİT GİDE BÜYÜYOR

Mevsimsel farklılıkların kendini göstermeye başladığını vurgulayan Türkeş, şu ifadeleri kullandı:

"Yaz mevsiminde yağış getiren hava sistemlerinin Kuzey Yarımküre'de oldukça kuzeye çekilmesi, etkilerini kaybetmesine ve bulut örtüsünün ortadan kalkmasına neden oldu. Bu durumda en yüksek sıcaklıkları ilkbahar sonu, yaz ve sonbaharın başında daha güçlü bir biçimde hissediyoruz. Kentsel ısı adası etkileriyle birlikte 2050 seneleri için öngörülen sıcaklık projeksiyonlarını neredeyse bugün Avrupa, Asya'nın büyük bölümünde ve ülkemizde özellikle yılın sıcak döneminde yoğun bir şekilde hissetmeye başladık. İklim değişikliği artık sadece öngörülerle ifade edilebilen bir durum değil, yaşanmakta olan somut bir gerçek.”

Türkeş, önümüzdeki aylardaki sıcaklık eğilimlerinin 2025 yılının, 1,5 derece küresel ısınma eşiğini aşabileceğini gösterdiğini, aksi halde bu değere yakın bir seviyede seyredeceğine dair tahminlerde bulundu.

Yüksek sıcaklıkların sürmesi durumunda orman yangınları riskinin de arttığını dile getiren Türkeş, Avrupa, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Türkiye'de orman yangınlarıyla mücadelelerin devam ettiğini hatırlattı. Kuru ve yüksek hava sıcaklıklarının hâkim olduğu sıcak hava dalgaları ve rüzgarlı hava şartlarının yaz aylarında orman yangını riskini artırdığını sözlerine ekledi.

Ayrıca, deniz alanlarındaki yüksek nem oranının birleşimiyle yüksek sıcaklıkların sağlık açısından ciddi riskler taşıdığına dikkat çeken Türkeş, "Kalp hastaları, diyabet hastaları, astım ve solunum rahatsızlığı çekenler, yaşlılar, hamileler ve çocuklar, saat 11.00-17.00 arasında dışarı çıkmamalı. Eğer çıkmak zorundaysanız, güneşten koruyucu hafif, açık renkli giysiler giyinmeli ve şapka takmalısınız. Kesinlikle su kaybı yaşamamak gerekiyor. Bu sıcak günlerde herkesin kendini koruması ve bol sıvı alması, özellikle de çok soğuk olmayan su, ılık çay, ayran, evde hazırlanmış meyve suyu ve limonatalarla bu sıvı kaybını önlemek üzere önlemler alması büyük önem taşıyor,” diyerek sözlerini tamamladı.